over Willem Wander

Willem Wander van Nieuwkerk | componistWillem Wander van Nieuwkerk, geboren in 1955 in Amsterdam uit een Nederlandse vader en een Indische moeder. Componist en lange tijd docent Nieuwe Muziek aan het Conservatorium van Amsterdam. Als musicoloog gespecialiseerd in de muziek van de 20ste eeuw en muziekesthetiek, als pianist in improvisatiemuziek, jazz en moderne muziek.

Aanvankelijk werkte hij met eigen ensembles van popmusici en klassieke musici in avondvullende, theatrale composities: Debris, Soli uit 1982-83, een mengeling van punk, reggae, nieuwe muziek en experimentele popmuziek, en de experimentele dansopera First Things First uit 1985, voor elektrische gitaren, dansers, zang en slagwerk).

Ook Oude Muziek was een liefde van hem; in samenwerking met daarin gespecialiseerde musici ontstonden veelgespeelde blokfluitcomposities. Stukken als So Tear, The Party, Kadanza, en Bye bye, blues (C-U, Jesus) trokken internationaal de aandacht omdat ze in een hedendaags, zeer melodisch idioom klassieke vormen en de klankkleur van Oude Muziek combineren met herkenbare idiomen uit popmuziek en volksmuziek van over de hele wereld.

De enthousiast ontvangen CD Kadanza bevat zijn muziek met blokfluit van 1985 – 2015 gespeeld door de beste ensembles uit die periode, zoals Brisk, Loekie Stardust, het Flanders Recorder Quartet en la Fontegara Amsterdam.

Daarnaast schreef hij muziek in opdracht voor de Eerste Kamer, de Zwitserse Nationale Feestdag, de Universiteit van Amsterdam, Margess International, Stichting Utrechts Requiem en voor film-, theater- en dansprodukties.

Vanaf het pianokwintet T’Andernaken (2003) gaan historische ontleningen en verwijzingen een steeds grotere rol spelen. In kamermuzikale, solistisch geschreven werken bouwt hij voort op de lyriek van traditionele bronnen als het Antwerps Liedboek, het Geneefs Psalter en de Gregoriaanse traditie. Klassieke vormen en stijlelementen zijn de leidraad, hedendaagse ritmiek een opvallend kenmerk.

Zo is de zevendelige Super Suite een grote, hedendaagse variatie op historische zangen en hymnen, van Luther’s Mitten wir im Leben sind tot Ave Maris Stella. De vioolsonate Deep River verkent de oorspronkelijke, negentiende eeuwse versie van de bekende spiritual. Historisch veelomvattend is Songs of War & Peace voor blokfluit en strijkkwartet, op Nederlandse, Duitse en Boheemse volksmuziek uit de Dertigjarige Oorlog met ontleningen van Schütz en Biber tot Brahms en Dvorak.

Hij werkte samen met onder anderen het Utrecht String Quartet, Lisa Jacobs (The Amsterdam Soloists), Celeste Zewald (Trio Amare), Bas Verheijden (The Atlantic Trio), Nancy Braithwaite (het Bartók Trio, Arto Ensemble), het Škampa Kwartet, het Bennewitz Kwartet en Harry-Imre Dijkstra, het Ruysdael Kwartet en Peter Holtslag, Camerata Trajectina, Alexander Pavlovsky, Rosanne Philippens en Thomas Beijer.

Voor Thomas Beijer schreef hij het driedelige A Pilgrim’s Progress, gebaseerd op het Llibre vermell.

Saskia Coolen (blokfluit), Rainer Zipperling en Patrick Ayrton geven in november 2024 de première van zijn op Rameau geïnspireerde suite L’Europe des Amants, die onderdeel zal zijn van hun nieuwe CD met Franse muziek The Burgundy Project.

Van Nieuwkerk was ruim 35 jaar lang docent Nieuwe Muziek, kamermuziek en esthetica aan het Conservatorium van Amsterdam. Hij publiceerde onder andere over nieuw classicisme in het Nederlands Tijdschrift voor Muziektheorie en schreef een bijdrage over muziek en soniek voor de bundel muziekfilosische essays Welke taal spreekt de muziek (Damon, 2006).

Hij is gelukkig getrouwd en heeft twee kinderen, Yuri en Mascha.

Meer om te lezen, te luisteren en/of te bekijken: